De nulstellingstermijn
De wetgeving op het consumentenkrediet voorziet dat sinds 01/01/2013 een kredietopening van onbepaalde duur of met een minimum looptijd van meer dan vijf jaar steeds gekoppeld moet zijn aan een termijn van nulstelling. Het doel? Voorkomen dat er voortdurend een saldo openstaat op uw kredietopening en u dus altijd en overal een schuldenlast meedraagt.
Eerst en vooral: wat is een kredietopening?
Een kredietopening is een kredietovereenkomst waarbij u een bedrag ter beschikking krijgt dat u in één of meerdere keren kan opnemen, onder meer door middel van een betaalinstrument. Het bedrag dat u op een gegeven moment al terugbetaald heeft, kunt u opnieuw opnemen.
Wat is een nulstelling?
Een nulstelling betekent dat u regelmatig het saldo van uw kredietopening op 0 moet zetten (en dus het openstaande bedrag moet terugbetalen) voordat u opnieuw krediet kunt opnemen.
Op het ogenblik dat u uw kredietopening aanspreekt nadat die op 0 werd gesteld, begint de nulstellingstermijn opnieuw te lopen.
Elke individuele instelling bepaalt binnen welke termijn een kredietopening volledig moet worden terugbetaald voordat die opnieuw mag worden aangesproken. De wet legt echter wel de maximale termijnen vast. Sinds 01/01/2013 gelden de volgende maximumtermijnen:
A. Kredietopeningen zonder verplichting tot periodieke terugbetaling van kapitaal
- Voor kredietopeningen lager dan of gelijk aan 3.000 EUR: nulstellingstermijn van 1 jaar
- Voor kredietopeningen hoger dan 3.000 EUR: nulstellingstermijn van 5 jaar
B. Kredietopeningen met verplichting tot periodieke terugbetaling van kapitaal
De nulstellingstermijn wordt berekend op basis van een formule voorzien in het Koninklijk Besluit van 14 september 2016. De formule houdt onder meer rekening met het maximale bedrag dat met de kaart betaald of afgehaald kan worden en de toegepaste debetrente. De bekomen nulstellingstermijn mag maximaal 5 jaar bedragen voor kredietopeningen lager of gelijk aan 5.000 EUR en maximaal 8 jaar voor kredietopeningen hoger dan 5.000 EUR. (Zie voorbeelden hieronder).
Een kredietgever kan zelf bepalen de nulstellingstermijn contractueel korter te houden dan de wettelijke maximumtermijn. Wilt u weten welke nulstellingstermijn gekoppeld is aan uw kredietopening? U kunt dit nakijken in de contractuele voorwaarden van uw overeenkomst of u kunt uw kredietgever contacteren.
Wat gebeurt er als ik de nulstellingstermijn niet respecteer?
Uw kredietgever zal u op de hoogte brengen wanneer het einde van de nulstellingstermijn in zicht komt. Wel is het uw eigen verantwoordelijkheid om het saldo van uw kredietopening op 0 te zetten binnen de afgesproken termijn.
Als u dat niet tijdig doet, zult u geen krediet meer kunnen opnemen. Uw kredietopening zal dan (tijdelijk) geblokkeerd worden.
Van zodra u het saldo van uw kredietopening op 0 zet, kunt u opnieuw geld opnemen en betalingen verrichten (vanzelfsprekend op voorwaarde dat uw krediet nog niet werd opgezegd). Op dat ogenblik begint de nieuwe nulstellingstermijn te lopen.
Als u de nulstellingstermijn niet respecteert, zal niet enkel uw kredietopening geblokkeerd worden maar zal dit ook opgenomen worden in de Centrale voor kredieten aan particulieren (CKP) bij de Nationale Bank van België. Uw kredietgever kan ook nalatigheidsintresten aanrekenen op het openstaande bedrag en zelfs de kredietovereenkomst opzeggen.
Een voorbeeld
a. Kredietopening zonder verplichting tot periodieke terugbetaling van kapitaal
Op 01/02/2013 gaat u een kredietopening van 2.000 EUR aan, waarvoor de nulstellingstermijn contractueel is vastgelegd op 3 maanden na de datum van de 1ste opneming.
Op 17/03/2013 koopt u een nieuwe televisie met een kostprijs van 1.500 EUR, en het saldo van uw rekening gaat dientengevolge van +500 EUR naar -1.000 EUR. U heeft vanaf dan tot 17/06/2013 om het saldo van uw kredietopening terug op 0 te brengen.
Op 12/05/2013 wordt het saldo van uw kredietopening evenwel weer positief (minstens +0) en u maakt de volgende dag opnieuw gebruik van uw kredietopening. De nieuwe nulstellingstermijn van 3 maanden (in dit voorbeeld) wordt op dat ogenblik 13/08/2013, d.i. 13/05/2013 + 3 maanden.
Indien uw kredietopening in de periode van 12/05/2013 tot 13/08/2013 op geen enkel ogenblik een positief of nulsaldo heeft vertoond, zal uw kredietgever uw kredietopening moeten blokkeren indien u het negatieve saldo niet regulariseert.
b. Kredietopening met verplichting tot periodieke terugbetaling van kapitaal
Uw kredietlimiet bedraagt 2.000 EUR en de toegepaste debetrente bedraagt 5,76 % -> de door de wet opgelegde maximale nulstellingstermijn bedraagt in dat geval 36 maanden (= 3 jaar).
Indien u op 01/01/2013 voor het eerst gebruik maakt van uw kredietopening, bijvoorbeeld voor een bedrag van 2.000 EUR, moet u het opgenomen bedrag volledig hebben terugbetaald vóór 01/012016. Indien uw kredietopening in de periode tussen 01/01/2013 en 01/01/2016 op geen enkel ogenblik een positief of nulsaldo heeft vertoond, zal uw kredietgever uw krediet (tijdelijk) kunnen blokkeren indien u het negatieve saldo niet regulariseert.
Wat met de overeenkomsten die op 01/01/2013 bestonden ?
- Lopende overeenkomsten met periodieke terugbetaling van kapitaal : de nulstellingstermijn begint te lopen vanaf 01.01.2013 (indien de kredietopening reeds een debetsaldo vertoont) of vanaf de eerste opneming na die datum.
- Lopende overeenkomsten zonder periodieke terugbetaling van kapitaal :
B.1. Er was geen debetsaldo op 01.01.2013 : de nulstellingstermijn begint te lopen vanaf het ogenblik van de eerste opneming.
B.2. Er was een debetsaldo op 01.01.2013
B.2.1. De kredietlimiet is gelijk aan of kleiner dan 3.000 EUR
B.2.1.1. De contractuele nulstellingstermijn is kleiner dan of gelijk aan 12 maanden (d.i. de nieuwe maximale nulstellingstermijn) : de lopende nulstellingsperiode loopt gewoon door.
B.2.1.2. De contractuele nulstellingstermijn is groter dan 12 maanden of er is geen contractuele nulstellingstermijn voorzien: een nieuwe nulstellingstermijn van 12 maanden neemt aanvang vanaf 01.01.2013.
B.2.2. De kredietlimiet is groter dan 3.000 EUR : de lopende nulstellingsperiode loopt gewoon door.