Onder welke voorwaarden ?
Gezien het economisch en sociaal belang van het krediet gelden er erg strenge wettelijke voorwaarden inzake de toekenning en het verloop van een krediet. In de laatste twee hoofdstukken betreffende de bescherming van de consument en het verloop van het krediet vind je daarover meer informatie.
Bovendien kan de kredietgever met jou overeenkomen dat aan het krediet bepaalde waarborgen worden verbonden om hem in te dekken tegen eventuele betalingsachterstanden van jou.
Meestal is in de kredietovereenkomsten bepaald dat de kredietnemer zijn eigen schuldvorderingen (lonen, ontvangen huurgelden, geld dat op de bank werd geplaatst, enz.) aan de kredietgever overdraagt als waarborg voor de uitvoering van zijn verplichtingen. Een schuldvordering is een recht krachtens hetwelk een persoon iets van iemand kan eisen, bijvoorbeeld een betaling.
De loonoverdracht
Door een loonoverdracht kan de kredietgever, in geval van betalingsachterstand, rechtstreeks een deel van jouw loon bij je werkgever innen.
Opgelet, een "loonoverdracht" heeft betrekking enkel op een deel van het loon of vervangingsinkomen. Ten einde je in staat te stellen om, wat er ook moge gebeuren, in je levensonderhoud te blijven voorzien en in menswaardige omstandigheden te leven, zijn er in het Gerechtelijk Wetboek inkomensgedeelten bepaald die niet voor overdracht of beslag in aanmerking komen (zie tabellen hierna).
1) Gedeelten van het inkomen uit arbeid die voor overdracht of beslag in aanmerking komen vanaf 1 januari 2024
Gedeelten | Netto maandinkomen | Voor overdracht of beslag in aanmerking komend gedeelte | Maximumbedrag dat voor beslag of overdracht in aanmerking komt |
1 | van 0 tot 1.341 € | 0 % | niets |
2 | van 1.341,01 € tot 1.440 € | 20 % | 19,80 € |
3 | van 1.440,01 € tot 1.589 € | 30 % | 44,70 € |
4 | van 1.589,01 € tot 1.738 € | 40 % | 59,60 € |
5 | boven de 1.738 € | 100 % | alles |
2) Gedeelten van het vervangingsinkomen (bijv. pensioenen, sociale uitkeringen,...) die voor overdracht of beslag in aanmerking komen vanaf 1 januari 2024
Gedeelten | Netto maandinkomen | Voor overdracht of beslag in aanmerking komend gedeelte | Bedrag dat voor beslag of overdracht in aanmerking komt |
1 | van 0 tot 1.341 € | 0 % | niets |
2 | van 1.341,01 € tot 1.440 € | 20 % | 19,80 € |
3 | van 1.440,01 € tot 1.738 € | 40 % | 119,20 € |
4 | boven de 1.738 € | 100 % | alles |
Bovendien moeten al die bedragen (in tabel 1 en 2) normaal gezien verhoogd worden met 83 € per kind ten laste.
Praktisch voorbeeld : indien je een nettoloon van 1.900 € per maand hebt, is je inkomen als volgt voor overdracht of beslag vatbaar
- niets op 1.341 € = je behoudt 1.341 €
- 19,80 € op het tweede schijf (hetzij op 99 €) = je behoudt 79,20 €
- 44,70 € op het derde schijf (hetzij op 149 €) = je behoudt 104,30 €
- 59,60 € op het vierde schijf (hetzij op 149 €) = je behoudt 89,40 €
- 162,00 €, hetzij alles, op het vijfde schijf (hetzij op 162 €) = je behoudt 0 €
Je houdt dus 1.613,90 € over.
Bovendien is de loonoverdracht nauwkeurig gereglementeerd in de wet op de bescherming van het loon van de werknemers. De loonoverdracht moet zijn opgenomen in een onderscheiden akte van de kredietovereenkomst die in evenveel exemplaren moet worden opgemaakt als er partijen met een onderscheiden belang zijn. Bovendien moeten verscheidene artikelen van die wet woordelijk worden overgenomen in die akte.
Het Belgisch systeem van loonoverdracht biedt je de mogelijkheid om met een minimum aan formaliteiten verzet aan te tekenen bij je werkgever (bijvoorbeeld omdat je van mening bent dat het bedrag van de geëiste schuldvordering of de inhoudingen niet met de wet overeenstemmen). Een ander voordeel is dat aanzienlijke meerkosten die, zoals in de meeste overige landen, aan de onvermijdelijke gerechtelijke procedures zijn verbonden, kunnen worden vermeden.
Dankzij de informatie en bescherming die in de wet zijn vastgelegd, heb je dus het recht om vooraf te vragen wat precies de gevolgen van een betalingsachterstand voor je inkomen zullen zijn. En is het niet zo dat een verwittigd man er twee waard is ?
De borg
Het gebeurt ook dat de kredietgever een bijkomende borgstelling van een ander persoon, een naaste, vraagt, die zich dan ertoe verbindt het krediet terug te betalen indien jij je verbintenissen niet langer kunt nakomen, bijvoorbeeld wegens een wijziging in je persoonlijke, beroeps- of familiale toestand.
Die persoon wordt "borg" genoemd.
Opnieuw voorziet de wet een aantal beschermingsmaatregelen voor de persoon die heeft aanvaard om zich persoonlijk voor jou borg te stellen.
In de borgstelling moet vooreerst het bedrag worden vermeld dat gewaarborgd wordt. Daarnaast moet de borg een exemplaar van de kredietovereenkomst hebben gekregen en zijn ingelicht over het sluiten van de overeenkomst.
De borg moet door de kredietgever eveneens ingelicht worden over je betalingsachterstand. Alleen wanneer de stappen die de kredietgever vooraf tegenover jou heeft genomen, zonder resultaat zijn gebleven, zal een beroep op de borg mogen worden gedaan.
Zich borg stellen voor iemand moet dus weldoordacht gebeuren !